In gesprek ‘geraakt’ over betrokken ouderschap

Doel

Op macroniveau willen we de samenleving een spiegel voorhouden. Nu wordt er nog te snel en te vaak vertrokken vanuit een vermeend gebrek aan vooral vaderbetrokkenheid zonder met de ouders in kwestie het gesprek aan te gaan. 

Op mesoniveau willen we organisaties die voorzien in gezins- en opvoedingsondersteuning concrete, laagdrempelige handvatten aanreiken om de dialoog rond betrokken ouderschap duurzaam te integreren in de werking. 

En het belangrijkste: op microniveau willen we dat ouders het gesprek durven aangaan over wat goed en minder goed gaat in de opvoeding, en de rol en betekenis die de andere ouder(s) speelt en andere opvoedfiguren kunnen spelen.

Doelgroep

Voor ouders en vrijwilligers die op een genuanceerde, doorleefde wijze over betrokken en gelijkwaardig ouderschap willen praten. Meer specifiek richt deze presentatie zich op sociale professionals die een spanning ervaren om intenties als ‘mild ouderschap’, ‘democratisch opvoeden’ of ‘méér vaderbetrokkenheid’ niet zozeer top-down te introduceren, maar ook niet een te afwachtende houding willen aannemen. Hoe op een empathische maar (bij)sturende wijze ouders en organisaties meenemen in een verhaal van betrokken ouderschap?

Werkwijze

Aan het woord is een Gezinswetenschapper en (toenmalige) Home-Start coördinatrice die het onderzoek ‘op de eerste rij’ heeft meegemaakt. Ze verzorgde een aantal rondetafelgesprekken mee waarin ouders aan de hand van stellingen – “Een man is thuis de baas” – of vragen “Waar is de andere ouder goed in?” – tot een groepsgesprek over betrokken ouderschap kwamen. De analyse van deze rondetafelgesprekken geeft goed weer hoe ouders (maar ook vrijwilligers) ‘betrokkenheid’ en ‘gelijkwaardigheid’ begrijpen – waar het reeds goed gaat, en waar ze nog wat steun en vertrouwen in kunnen gebruiken.

Partners

Home-Start Vlaanderen biedt als vrijwilligersorganisatie laagdrempelige, preventieve gezins- en opvoedingsondersteuning aan huis bij gezinnen in een kwetsbare situatie. Het Kenniscentrum Gezinswetenschappen doet praktijkgericht onderzoek vanuit het perspectief van gezinnen, met als doel het versterken van hun functioneren en welbevinden. Tijdens de opleiding Gezinswetenschappen leer je verschillende manieren om gezinnen, partners en kinderen te begeleiden.

Wat maakt je praktijk tot een succes?

Ouders worden op een laagdrempelige manier benaderd en uitgenodigd om in een veilige sfeer de beleving van hun ouderschap te delen. Het doet de ouders zichtbaar deugd dat ze gehoord worden en het delen van ervaringen zet hen in hun kracht.
Organisaties zijn zoekende naar goede praktijken rond gelijkwaardig ouderschap. Vanuit onze praktijk kunnen we adviseren en mee nadenken over het implementeren van principes rond betrokken ouderschap in hun werking.

Welke uitdagingen liggen er voor?

Ouders hebben goede opvoedintenties, maar botsen vaak tegen belemmerende factoren: gezinnen met migratieachtergrond kampen met cultuursensitieve factoren in het dagdagelijkse opvoedingsproces of éénoudergezinnen willen, maar kunnen de zorg niet altijd delen met een partner.
Ondersteuning van gezinnen in kwetsbare situatie blijft belangrijk om onze maatschappij te versterken. We moeten maatschappelijk meer inzetten in een gezamenlijke opvoedondersteuning, waarin ouders niet alleen verantwoordelijk worden gesteld voor de opvoeding van hun kinderen, maar de vorming van de kinderen gedragen wordt door de maatschappij.