Praktijktoets: gebruik van ICF voor inschaling van specifieke ondersteuningsnoden en PAB

Wat is het?

Het agentschap Opgroeien en het VAPH onderzochten in een gezamenlijke praktijktoets (2020-2022) of het ICF-kader (International Classification of Functioning, Disability and Health, Child and Youth) gebruikt kan worden als gemeenschappelijke basis voor het bepalen van ondersteuningsnoden en zorgzwaarte bij kinderen van 0 t.e.m. 5 jaar. Vandaag gebruiken beide agentschappen aparte instrumenten: Opgroeien werkt met de medisch-sociale schaal voor zorgtoeslag, VAPH met een inschalingsinstrument voor het persoonlijk assistentiebudget (PAB).

Werkwijze

De praktijktoets bestond uit twee luiken:

• Luik 1 (intern): Onderzocht of bestaande dossiers vertaald kunnen worden naar een ICF-format en of dit bruikbaar is voor evaluatie binnen elk agentschap afzonderlijk.
• Luik 2 (gegevensuitwisseling): Bekeek of ICF-verslagen van het ene agentschap gebruikt kunnen worden voor evaluaties door het andere agentschap.

Belangrijkste bevindingen

ICF als gemeenschappelijk instrument is problematisch

• Bij vertaling van zorgtoeslagdossiers naar ICF bleek dat resultaten verschilden van de oorspronkelijke inschalingen. Enkel in 2 van de 11 dossiers bleven de scores gelijk.
• Het ICF-verslag biedt wel structuur en efficiëntie (alle info in één document), maar mist cruciale elementen zoals tijdsperiodes en duidelijke koppelingen met diagnosegegevens.

Verschillen in domeinen en terminologie

• PAB-inschalingen zijn deels al opgebouwd rond ICF, waardoor die vertaling eenvoudiger verliep.
• Er blijft echter onduidelijkheid over waar welke informatie thuishoort binnen het ICF, met herhaling en inconsistenties als gevolg.

Beperkte herbruikbaarheid van info tussen Zorgtoeslag en PAB

• Informatie uit zorgtoeslagdossiers in ICF-format bleek meestal onvoldoende voor PAB-inschaling (ontbrekende kwantitatieve scores, contextuele info).
• Ook omgekeerd was een PAB-dossier (via ICF) vaak onvoldoende gedetailleerd voor een correcte zorgtoeslag-inschaling, vooral door gebrek aan tijdsdimensie en somatische info.

Conclusie

Het ICF-kader als enkelvoudig gemeenschappelijk verslag blijkt in de huidige vorm onvoldoende om zowel Zorgtoeslag als PAB correct en volledig te evalueren. De oefening toont wel de potentie van gedeelde beeldvorming, maar vereist aanzienlijke inhoudelijke en structurele aanpassingen.

Een meer haalbare piste is niet een 'tabula rasa', maar een stapsgewijze toenadering tussen beide inschalingssystemen:

• Afstemming op niveau van inhoudelijke componenten of categorieën.
• Uitbouw van een gedeelde basisset aan vragen als vertrekpunt voor beide aanvragen.

De nood aan vereenvoudiging blijft reëel, maar vereist verder onderzoek en afstemming tussen betrokken partijen.