Kwaliteit in de pleegzorg

Bij pleegzorg staat het welzijn van het kind centraal. Continuïteit en een stabiel leefklimaat zijn essentieel voor de ontwikkeling van pleegkinderen. Daarom zijn er twee vormen van pleegzorg. 

• Perspectiefzoekende pleegzorg richt zich op tijdelijke opvang. Het traject focust op de best mogelijke leefsituatie voor het kind, met oog op een terugkeer naar huis wanneer dat mogelijk is.
• Perspectiefbiedende pleegzorg is een permanentere oplossing. Het kind blijft dan in een stabiel pleeggezin, omdat terug naar huis gaan minder aan de orde is.

Pleegzorg is de eerste optie bij uithuisplaatsing van kinderen en jongeren.

• Meestal beslissen de toegangspoort en jeugdrechter over de uithuisplaatsing.
• Ook de diensten voor pleegzorg moeten alert blijven voor situaties waarin pleegzorg wel of niet geschikt is.

Er is een divers aanbod van pleegzorg in een flexibel kader om beter aan te sluiten bij de noden van pleegkinderen, -gasten en -gezinnen. Alle betrokkenen moeten dit kader goed kennen om de beste oplossing te kunnen voorstellen.

Soms is pleegzorg niet voldoende en is extra hulp nodig. Een goede samenwerking tussen de diensten voor pleegzorg en andere hulpverleners zorgt ervoor dat er rekening gehouden wordt met de noden van het kind op lange termijn. Samen leren ze ook hoe ze de best mogelijke zorg kunnen bieden.

Er is één dienst pleegzorg in elke provincie. Dat heeft verschillende voordelen: 

• De werking is efficiënter.
• Alle modules van pleegzorg zijn beschikbaar bij dezelfde dienst.
• De concurrentie tussen kleinere diensten verdwijnt.
• Er zijn meer mogelijkheden voor communicatie en ondersteuning.
• Een gecoördineerde aanpak voor selectie, vorming en begeleiding kan leiden tot meer kandidaat-pleegouders.

Het kwaliteitsdecreet is ook bedoeld om kwaliteitsvolle pleeggezinnen te werven. De diensten voor pleegzorg en hun partners moeten samenwerken om pleegzorg bekender te maken bij het brede publiek.

Pleeggezinnen moeten voldoen aan drie voorwaarden:

• Elk meerderjarig gezinslid moet een recent uittreksel uit het strafregister (model 2) voorleggen.
• Het gezin moet voldoende draagkracht hebben om een stabiele omgeving te bieden.
• Het hele gezin moet achter de beslissing staan om pleegzorg aan te bieden.

Als pleeggezinnen niet voldoen aan deze voorwaarden, kunnen de diensten voor pleegzorg hen weigeren. Ook mismatches pakken ze aan.

Participatie is een belangrijk principe in pleegzorg. Iedereen die betrokken is – het pleegkind of de pleeggast, het pleeggezin en de context – krijgt inspraak in het hele traject. Een nuttig middel hiervoor is bijvoorbeeld een participatieraad.

Pleeggezinnen verdienen extra aandacht als het gaat om participatie. Zij kennen de noden van het kind vaak het best en moeten daarom zoveel mogelijk inspraak krijgen. Uit onderzoek blijkt ook dat een gebrek aan inspraak een belangrijke reden is voor pleeggezinnen om te stoppen met pleegzorg.