Praktijk

Jonge stemmen, grote Impact: Mind the Gap's Jongerencollectief in Actie

Laat ons je meenemen op een reis naar Antwerpen, een stad vol mogelijkheden en kansen, maar ook met een groeiende groep dak- en thuisloze jongeren. Het is een realiteit die niet kan worden genegeerd, maar toch onzichtbaar blijft voor velen. Het is moeilijk om contact te maken met deze jongeren en nog moeilijker om hen te betrekken bij het vinden van structurele oplossingen voor hun uitdagingen.

Doel

Maar er is hoop! Vanuit Mind the Gap Antwerpen, een collectief dat zich richt op het aanpakken van dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen, hebben we besloten om niet alleen te praten over participatie, maar het ook in de praktijk te brengen. We hebben er ons speerpunt van gemaakt en zijn samen met enkele geëngageerde partners (waaronder een burgerinitiatief) begonnen met de organisatie van een jongerencollectief.

Deze evenementen zijn bedoeld om jongeren een plek te geven waar ze zich veilig en geborgen voelen, waar ze kunnen genieten van lekker eten en amusement, maar bovenal waar ze elkaar kunnen ontmoeten en verbinden. Het IROJ ondersteunt ons in onze missie en we hopen zo participatie tastbaar en haalbaar te maken. We tillen hiermee de acties binnen Mind the Gap naar een hoger niveau en creëren waar mogelijk gedeeld eigenaarschap.

Dak- en thuisloze jongeren in de stad Antwerpen is spijtig genoeg een groeiende groep. Dit is een feit. Ze zijn zichtbaar en ook weer niet. Je vindt ze op verschillende plaatsen, maar hoe maak je contact? Vanuit Mind the Gap willen we samen dak- en thuisloosheid aanpakken bij jongvolwassenen, maar we zijn ervan overtuigd dat we dit maar op een juiste manier gaan kunnen doen, als we deze jongvolwassenen ook effectief betrekken bij het uitdenken en uitwerken van de oplossingen.

Het jongerencollectief geeft ons een platform/format om contact te maken en waarbinnen we kunnen samenwerken met jongvolwassenen aan deze oplossingen.

Doelgroep

We richten ons met het jongerencollectief tot jongvolwassenen die geconfronteerd worden met dak- en thuisloosheid in Antwerpen (of een verhoogd risico op lopen) en graag willen meewerken aan het aanpakken van dit probleem.

Werkwijze

Samen met de collega’s betrokken binnen Mind the Gap bekijken we inhoudelijk welk thema we opnemen. De lopende acties worden gescreend en samen bekijken we hoe we vanuit het jongerencollectief hier op een participatieve manier aan kunnen bijdragen. Een voorwaarde om als actie geselecteerd te worden is dat er concrete vragen zijn voor het jongerencollectief en bijkomend het engagement om aan de slag te gaan met de antwoorden.

We kiezen bij voorkeur één jaarthema. Dit thema maken we tastbaar binnen het jongerencollectief. De trekkers van specifieke acties nemen de jongvolwassenen mee in het verhaal en in wat ze met de actie willen realiseren. Hierbij staan ze stil bij de positieve impact die de actie zal hebben op de problematiek van dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen. Het jongerencollectief faciliteert het verzamelen van de input en het voeren van de dialoog.

Later doorheen het jaar koppelen de trekkers van de acties aan de jongvolwassenen terug op welke manier de input verwerkt is in de actie.

Tijdens het jongerencollectief ligt de focus niet enkel op het verzamelen van informatie bij jongvolwassenen. We zien dit ook als een moment om de jongvolwassenen eens in de watten te leggen en om hen te bedanken voor de bijdrage die ze leveren. We zorgen dan ook steeds voor een leuke activiteit en voor voldoende eten en drinken.

Partners

Met de financiële steun van het IROJ Antwerpen vond het jongerencollectief al meerdere keren plaats. Alleen is niet evident om deze actie uit te rollen. Daarom zijn we erg dankbaar voor de samenwerking Betonne Jeugd. Maar ook andere partners zoals Uit De Marge, JES, KAVKA, JUMP, CAW Antwerpen en de stad Antwerpen dragen bij tot de verwezenlijking van dit initiatief.

Daarnaast werken we ook samen met andere partners binnen de bredere coalitie van Mind the Gap Antwerpen.

Wat maakt je praktijk tot een succes?

Bij het ontwikkelen van het jongerencollectief zijn we vertrokken vanuit een duidelijke visie op participatie, die ruimte geeft voor differentiatie en vanuit de randvoorwaarden voor participatie een sterk kader biedt . In de ontwikkeling van ons jongerencollectief vonden we op dit vlak steun bij de AP Hogeschool. Dit gaf ons samengevat onderstaand kader voor succes:

'Waarom participatie': Participatie van jongeren is een voorwaarde, een hefboom, om hun stempel te kunnen drukken op de omgeving waarin ze verblijven. Door participatie van deze jongeren te stimuleren en hen te ondersteunen kunnen drempels opgespoord worden en aangepakt worden, en kan een probleem zoals bijvoorbeeld dak- en thuisloosheid teruggedrongen of vermeden worden.

'Wat participatie': Het begrip participatie kan je op twee manieren invullen: 'deelnemen' of 'deelhebben'. Bij deelnemen komt een participant langs. Hij gebruikt of geniet van het aanbod en gaat dan terug weg. Bij deelhebben is een participant mede-eigenaar van het aanbod en zo, sterk betrokken bij het voorbereiden of het uitvoeren ervan. De twee zijn mogelijk voor jongvolwassenen binnen het jongerencollectief.

'Hoe participatie': Participatie kan op veel verschillende manier vorm krijgen en de intensiteit kan enorm verschillen. Toch zijn er een aantal randvoorwaarden die bij jongerenparticipatie niet over het hoofd mogen worden gezien: relatie, gezelligheid, concreets, speels, ... . Met het jongerencollectief zetten we op deze domeinen in.

Welke uitdagingen liggen er voor?

  • Groep van geïnteresseerde jongvolwassenen uitbouwen die systematisch kunnen deelnemen. Aan de ene kant is het een uitdaging om jongeren te overtuigen om voor een eerste keer naar het jongerencollectief te komen. Aan de andere kant blijft de communicatie met jongeren die al deelgenomen hebben ook een uitdaging.
  • Meerwaarde van participatie systematisch in de kijker zetten.
  • Communicatie
  • Begeleiders binnen jeugdhulp organisaties motiveren/engageren om samen met jongvolwassenen deel te nemen aan het jongerencollectief.

Auteur

Leen Aernouts en Sofie Verachtert

Jaar van publicatie

2023
Ook interessant