Werknemers
Je bent werknemer als je een arbeidscontract hebt met een werkgever. Je werkgever oefent gezag over je uit en betaalt je een loon in ruil voor je prestaties. Werknemers in de kinderopvang vallen onder het socialezekerheidsstatuut van werknemers.
Lonen en arbeidsvoorwaarden
De lonen en arbeidsvoorwaarden van werknemers in de kinderopvang zijn vastgelegd in het Paritair Comité 331.10. Meer informatie hierover is te vinden op de website van Unizo. en bij de sociale partners die deel uitmaken van dit paritair comité.
Zelfstandigen
Zelfstandigen in de kinderopvang vallen onder het statuut voor zelfstandigen en hebben specifieke verplichtingen en rechten:
- Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds en een ziekenfonds is verplicht.
- Zelfstandigen betalen sociale zekerheidsbijdragen, waarmee ze recht krijgen op pensioen, kraamgeld, adoptiepremie, Groeipakket en een ziekte- en invaliditeitsverzekering.
- In bepaalde situaties, zoals bij een bijberoep of een laag inkomen, is een vermindering of vrijstelling van bijdragen mogelijk. Dit kan echter gevolgen hebben voor de opbouw van sociale rechten, zoals pensioen.
In de kinderopvang kunnen meerdere personen als zelfstandige samenwerken. Als iemand zich als zelfstandige registreert maar feitelijk onder het gezag van een werkgever werkt, kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid. Dit kan leiden tot sancties bij controle door de sociale inspectie.
Aangesloten onthaalouders: sui generis of werknemer
Aangesloten onthaalouders werken met het sui generis statuut of als werknemer. De sociale partners hebben beide statuten met elkaar vergeleken.
Sui generisstatuut
Veel aangesloten onthaalouders werken onder het 'sui generis statuut'. Dit statuut biedt onder andere recht op:
- pensioen
- gezinsbijslag
- verzekering tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid, beroepsziekten en arbeidsongevallen
- opvanguitkering bij afwezigheid van kinderen buiten de wil van de onthaalouder
De hoogte van deze uitkeringen hangt af van de gezinssituatie, het aantal opgevangen kinderen en het aantal opvangdagen.
De socialezekerheidsbijdragen worden door de organisator ingehouden en doorgestort aan de RSZ. De organisator betaalt zelf ook een bijdrage en is verantwoordelijk voor de 'DIMONA'-aangifte bij aanvang of stopzetting van een onthaalouder.
Werknemersstatuut
Steeds meer onthaalouders werken als werknemer. Opgroeien lanceert een oproep wanneer de Vlaamse Regering hiervoor budget vrijmaakt. Dit statuut biedt:
- meer financiële zekerheid door een vast maandelijks loon, waardoor onthaalouders minder afhankelijk zijn van het aantal opgevangen kinderen
- volledige sociale rechten van een werknemer.
Voor vragen over de sociale zekerheid van aangesloten onthaalouders kun je contact opnemen met de bevoegde instelling of de helpdesk sociaal statuut onthaalouders.