Impact en evaluatie

Wat is impactgericht werken?

Impactgericht werken is een manier van werken waarbij je als organisatie bewust kiest voor het verschil dat je wil maken in de samenleving. Je vertrekt niet vanuit de activiteiten die je doet, maar vanuit de maatschappelijke verandering die je wil realiseren. Het draait om het effect van je acties op je doelgroep én op de ruimere context.

Waarom impactgericht werken? 

Impactgericht werken

De kernvraag van impactgericht werken is: Waarom doen we wat we doen? 
Door deze vraag centraal te stellen, word je uitgedaagd om verder te kijken dan het uitvoeren van activiteiten alleen. Je denkt na over het maatschappelijke verschil dat je wil maken en hoe jouw organisatie daaraan bijdraagt. 

Voorbeeld uit de praktijk

Els werkt in een inloopteam en begeleidt gezinnen met jonge kinderen. Op dinsdag oefent ze Nederlands met meertalige moeders. Het is geen klassieke taalles, maar een laagdrempelig moment om spreekvaardigheid te oefenen. Een moeder vertelt dat ze dankzij deze bijeenkomsten de juf van haar kind durfde aanspreken. Voor Els is het duidelijk: op deze manier het verschil maken, dat is wat telt. 

Dit voorbeeld toont hoe een individuele actie bijdraagt aan een groter doel: het versterken van de maatschappelijke positie van moeders voor wie Nederlands niet de moedertaal is. 

Wat betekent impactgericht werken concreet?

Impactgericht werken vertrekt vanuit de centrale vraag: 
Welke maatschappelijke verandering wil je zien, en hoe draagt jouw werking daaraan bij? 

Door te focussen op de ‘waarom’-vraag, wordt duidelijk: 

  • Welke maatschappelijke verandering je nastreeft
  • Voor wie die verandering bedoeld is
  • Hoe jouw organisatie daaraan kan bijdragen 

Impactgericht werken helpt je om doelen scherp te stellen en strategische keuzes te maken. Het sluit aan bij de missie, visie en waarden van je organisatie en biedt richting bij het plannen, uitvoeren en evalueren van je werking. 

Wat is impactevaluatie?

Impactevaluatie gaat verder dan het meten van resultaten. Het draait om het begrijpen van de sociale verandering die je teweegbrengt. 
Impactevaluatie geeft antwoord op vragen zoals: 

  • Hoe en waarom werkt onze aanpak? 
  • Voor wie werkt ze (wel of niet)? 

Een goede impactevaluatie geeft een genuanceerd beeld van de bijdrage van je organisatie aan sociale verandering. Het helpt je kritisch te blijven: zijn de effecten die je meet volledig toe te schrijven aan jouw werking, of spelen er ook andere factoren mee? 

Monitoring, methodiekbewaking of impactevaluatie? 

Impactevaluatie is waardevol, maar niet altijd de beste keuze. Soms volstaat het om in te zetten op: 

  • Monitoring: systematisch opvolgen van processen en resultaten
  • Methodiekbewaking: bewaken en bijsturen van bestaande werkmethoden 

Gebruik een eenvoudig schema of beslisboom om te bepalen welke evaluatievorm past bij je doel. 

Extra reflectievraag 

Naast de vraag “Waarom doen we wat we doen?”, is het minstens zo belangrijk om stil te staan bij: 
Wat kunnen we loslaten? 
Door kritisch te kijken naar activiteiten die weinig bijdragen aan je beoogde impact, creëer je ruimte voor wat er écht toe doet. 

Checklist: Ben ik impactgericht bezig?

  •  Ik weet welke maatschappelijke verandering ik wil realiseren 
  •  Ik kan uitleggen waarom mijn organisatie doet wat ze doet 
  •  Ik focus op effecten, niet alleen op activiteiten 
  •  Ik evalueer kritisch en leer van resultaten